İran'ın iki ana uranyum zenginleştirme tesisinden biri olan Fordo, bir dağın yaklaşık 80-90 metre altında bulunuyor. Bu özelliği, tesisi konvansiyonel silahlara karşı oldukça dirençli kılıyor. İddialara göre, Fordo'yu imha edebilecek büyüklükte tek bir bombanın (GBU 57/B Massive Ordnance Penetrator) sadece ABD'nin envanterinde olduğu düşünülüyor. Bu 6 metrelik, 13.6 tonluk sığınak delici bombayı taşıyabilecek onaylı tek uçak ise B-2 bombardıman uçakları.

Amerikan Hava Kuvvetleri'nin Esrarengiz Hareketliliği

ABD'nin uzun menzilli bir hava saldırısını düşündüğüne dair ipuçları, 31'den fazla ABD Hava Kuvvetleri yakıt ikmal uçağının (çoğunluğu KC-135 Stratotanker ve KC-46 Pegasus) hareketinden geldi. Pazar günü Avrupa'nın doğusuna doğru ilerlerken takip edilen bu uçaklar, salı günü daha da doğuya uçtuğuna dair raporlarla dikkat çekti.

The Guardian gazetesine göre, B-2 bombardıman uçakları, Missouri'deki Whiteman, Gloucestershire'daki Fairford ve Hint Okyanusu'ndaki stratejik Diego Garcia üssü gibi sınırlı sayıda üsten faaliyet gösteriyor. Diego Garcia'nın Fordo'ya gidiş-dönüş yaklaşık 5 bin kilometrelik mesafesi, olası bir operasyon için önemli bir avantaj sağlıyor. Geçtiğimiz Ekim ayında B-2'lerin Whiteman'dan Husilere ait yeraltı silah tesislerine saldırdığı biliniyor.

"Birden Fazla Darbe Gerekebilir"

Geçtiğimiz on yılın ortalarında ABD'nin nükleer olmayan en büyük silahlarından sadece 20 tanesine sahip olduğu düşünülüyordu. Ancak daha yeni tahminler bu sayının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü'nden havacılık uzmanı Justin Bronk, Fordo'yu yok etmek için birden fazla darbenin neredeyse kesinlikle gerekli olacağını, ikinci bombanın ilkinin açtığı deliğin içine çarpması gerektiğini belirtiyor.

Her ne kadar bir B-2 uçağı iki sığınak imha bombası taşıyabilse de, tesisi tamamen ortadan kaldırmak için tasarlanmış ciddi bir saldırının birden fazla bombardıman uçağının konuşlandırılmasını gerektireceği ifade ediliyor. Bronk, "Bir saldırıda silahların mükemmel bir şekilde çalışması ve tesise inmesi ve kritik hasara yol açacak şekilde doğru derinlikte patlaması gerekeceğinden, saldırı yedeklilik gerektirecektir" yorumunda bulundu.

New York Times'ın 2019 tarihli bir makalesine göre, Pentagon 10 yıl önce Fordo'nun bir kopyasını inşa ederek 13.6 tonluk bir cihazla test bombardımanı yapmış ve bu testin başarılı olduğu bir videoyu dönemin savunma bakanı Leon Panetta, İsrailli politikacı Ehud Barak'a göstermişti.

ABD'nin Bölgedeki Askeri Varlığı Artıyor

ABD, İran'ın Natanz'daki diğer nükleer zenginleştirme tesisini de hedef almayı düşünebilir. Yer üstündeki daha küçük bir tesisin cuma günü bombalanarak tahrip edildiği, ancak yerin 8 ila 12 metre altındaki tesisin nispeten hasarsız olduğu belirtiliyor.

Beyaz Saray ve Pentagon için önemli bir soru, İsrail'in beş günlük hava saldırılarının ardından, İran üzerinde görev yapan ABD jetlerine yönelik herhangi bir tehdit olup olmadığı. Ancak ABD'nin bölgede askeri varlık sıkıntısı bulunmuyor. USS Nimitz liderliğindeki ikinci bir uçak gemisi saldırı grubu bu hafta başında Doğu Asya'dan Ortadoğu'ya doğru gönderildi ve Umman Denizi civarında faaliyet gösteren USS Carl Vinson uçak gemisine katılacak. Ayrıca, en az üç ABD destroyerinin de şu anda Doğu Akdeniz'de olduğu bildiriliyor.

Bu gelişmeler, İsrail-İran geriliminin sadece bölgeyi değil, küresel güç dengelerini de etkileyebilecek potansiyel bir tırmanma noktasında olduğunu gösteriyor.