Fidye, yerine getirilemeyen bir ibadetin karşılığı olarak verilen bedeldir. İslam'da fidye sadece oruç için değil, aynı zamanda esirleri kurtarmak veya kılınmayan namazların yerine verilmek üzere de ödenebilir. Kur'an-ı Kerim'de fidye ile ilgili olarak şöyle buyurulmaktadır:

"Ey iman edenler! Sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sakınasınız diye sizin üzerinize de sayılı günlerde oruç yazıldı. İçinizden hasta veya yolcu olan, başka günlerden sayısınca tutar. Orucu tutmakta zorlananlar için bir yoksulun (günlük) yiyeceği kadar fidye yeterlidir. Bir iyiliği mecbur olmadan yapan için bu (yaptığı) iyidir. Ama orucu tutmanız -bilirseniz- sizin için daha hayırlıdır." (el-Bakara, 2/183-184)

Bu ayet ışığında, fidye vermesi gereken kişiler şunlardır:

• Sürekli hastalar
• Yaşlılık sebebiyle oruç tutamayanlar
• Oruç tutması halinde sağlığı ciddi şekilde zarar görecek olanlar
• Esir olup oruç tutma imkanı olmayanlar

Fidyenin amacı, ibadetini yerine getiremeyen kişilerin, ihtiyaç sahiplerine destek olarak manevi sorumluluklarını hafifletmeleridir.

2025 Yılı Fidye Miktarı Ne Kadar?

Fidye miktarı, bir kişinin günlük temel gıda ihtiyacına denk olacak şekilde belirlenir. Diyanet İşleri Başkanlığı, 2025 yılı için bu miktarı günlük 180 TL olarak belirlemiştir. Oruç tutamayan bir kişi, Ramazan ayı boyunca her gün için 180 TL fidye vermelidir. Bu miktar asgari olup, kişinin maddi durumuna göre artırılabilir.

Fidye Kimlere Verilir?

Fidye, tıpkı fitre ve zekat gibi ihtiyaç sahiplerine verilir. Ancak ana-baba, dede-nine, çocuklar ve torunlar gibi bakmakla yükümlü olunan kişilere fidye verilmez. Fidye verilebilecek kişiler şunlardır:

• Yoksullar
• Yetimler
• Borçlular
• Yolcular
• Dul ve kimsesizler

Fidye, mümkünse bulunulan yerdeki fakirlere verilmelidir. Ancak daha muhtaç olan uzak bölgelere de gönderilebilir.

Fidye Ne Zaman Verilir?

Fidye, Ramazan ayı boyunca günlük olarak veya toplu şekilde ödenebilir. Ancak Ramazan başlamadan önce verilmesi, ihtiyaç sahiplerinin daha erken desteklenmesini sağladığı için daha uygundur. Bayramdan sonra da verilebilir, ancak geciktirilmemesi daha faziletlidir.

Fidyesini ödedikten sonra oruç tutabilecek duruma gelen kişilerin, önceden verdiği fidyeler geçerli olur, ancak yine de oruçlarını kaza etmeleri gerekir. Fidyesini ödemeden vefat eden kişilerin varislerinin, vefat eden kişi adına fidye ödemesi tavsiye edilir.

Fidye Nasıl Verilir?

Fidye, nakit olarak ödenebileceği gibi temel gıda maddeleriyle de karşılanabilir. Günümüzde fidye genellikle para olarak verilmektedir.